Ngenaan Sajarah Desa Maparah,Panjalu,Ciamis

Maparah nyaéta hiji Désa di Kacamatan Panjalu,Ciamis, Jawa Kulon.
Désa Maparah ngawengku 12 Kampung/Dusun.
nyaéta:
1.   Maparah I
2.   Maparah II
3.   Panaekan/Tajur
4.   Karang Luhur
5.   Pameungpeuk
6.   Cigintung
7.   panggaray
8.   Sukajadi
9.   Sukajaya
10. Cikopeng
11. Bunisakti
12. Cisampih

Mayoritas Masarakat Désa Maparah nyaéta Petani, Padagang sarta Peternak...
Sajabana éta, teu saeutik aya anu jadi Pelajar, PNS sarta Abri, pagawé BUMN atawa pausahaan Swasta, anu sumebar disawatara kota gede saperti Bandung,Jakarta, jeung kota-kota lainna
Sakolébat ngeunaan sajarah Désa Maparah.....

Dayeuhluhur/Karangluhur Maparah

Anu perenahna di Kampung Tajur...
Dayeuhluhur (Karang luhur) jadi puseur pamaréntahan saprak mangsa Prabu Sanghyang Rangga Gumilang nepi ka jeung Prabu Sanghyang Cakradewa. Kaprabon Dayeuhluhur perenahna di pasir Citatah tepi Dinya Bahara (Dinya Sanghyang). Henteu laér ti Dayeuhluhur aya leuweung larangan Cipanjalu anu jadi tempat bersemadi Raja-raja Panjalu. Konon Présidén I RI Ir Soekarno ogé kungsi berziarah ka tempat ieu sawaktu ngorana pikeun néangan petunjuk Pangéran YME dina raraga perjuangan pergerakan kamerdikaan RI.

Prabu Sanghyang Cakradewa

Sanghyang Cakradewa memperisteri saurang puteri Galuh ngaranna Ratu Sari Kidang Pananjung sarta miboga genep urang anak nyaéta:

1) Sanghyang Lembu Sampulur II,
2) Sanghyang Borosngora,
3) Sanghyang Panji Barani,
4) Sanghyang Anggarunting,
5) Ratu Mamprang Kancana Artaswayang, sarta
6) Ratu Pundut Agung (diperisteri Maharaja Sunda).

Petilasan Prabu Sanghyang Cakradewa aya di Cipanjalu.

Nurutkeun carita dina Babad Panjalu, Prabu Sanghyang Cakradewa nyaéta saurang raja anu adil sarta wijaksana, di handapeun luluguna Panjalu jadi hiji karajaan anu makmur sarta disegani. Hiji sabot sang raja nepikeun kahayangna di poé kolot engké pikeun ninggalkeun singgasana sarta jadi Resi atawa petapa (lengser kaprabon ngadeg pendita). Ku kituna sang prabu mengangkat putera tertuanya Sanghyang Lembu Sampulur II jadi putera makuta, sedengkeun putera duanana nyaéta Sanghyang Borosngora disiapkeun pikeun jadi patih sarta senapati karajaan (panglima perang). Ku alatan éta Sanghyang Borosngora indit ngalalana, berguru ka para brahmana, petapa,resi, guru sarta wiku sakti di sakumna penjuru taneuh Jawa pikeun meunangkeun sagala rupa élmu kesaktian sarta élmu olah perang.

Sawatara warsih saterusna sang pangeran balik ti pengembaraannya sarta dipapag jeung upacara penyambutan anu pohara meriah di kaprabon Dayeuhluhur, Prabu Sanghyang Cakradewa pohara terharu ngabagéakeun datangna puteranya anu geus indit sakitu lila kasebut. Dina hiji acara, sang prabu ménta ka Sanghyang Borosngora pikeun mengatraksikan kehebatannya dina olah perang kalayan ulin adu pedang ngalawan lanceukna nyaéta Sanghyang Lembu Sampulur II dihareupeun para pajabat karaton sarta para hadirin. Sabot kadua pangeran éta tengah mengadu kehebatan élmu pedang éta, teu ngahaja lawon anu nutupan bitis Sanghyang Borosngora tersingkap sarta tampaklah sawangun rajah (tattoo) anu nandakeun nu bogana ngagem élmu kesaktian aliran hideung.

Prabu Sanghyang Cakradewa pohara kuciwa mendapati kanyataan kasebut, alatan élmu éta henteu luyu jeung Anggon-anggon Kapanjaluan (falsafah hirup urang Panjalu) nyaéta mangan kerana halal, paké kerana suci, tekad-ucap-lampah sabhenere sarta Panjalu tunggul rahayu, tangkal waluya. Sang Prabu geura-giru maréntahkeun Sanghyang Borosngora pikeun miceun élmu terlarang éta sarta geura-giru néangan "Élmu Sajati" nyaéta élmu anu menuntun ka jalan kasalametan. Minangka indikator naha Sanghyang Borosngora geus ngawasa élmu sajati atawa tacan, mangka sang prabu membekalinya hiji gayung batok kalapa anu dasarna dibéré liang-liang ku kituna henteu bisa nandéan cidukan cai. Lamun sang pangeran geus ngawasa élmu sajati, mangka manéhna bisa menciduk cai kalayan gayung berlubang-lubang kasebut.

Pikeun kadua kalina Sanghyang Borosngora indit ninggalkeun kaprabon, sarta ayeuna manéhna leumpang teu tangtu arah alatan henteu weruh kamana kudu néangan élmu anu dimaksudkan ku bapana éta. Letih leumpang teu tangtu arah pamustunganana manéhna diuk bersemadi, mengheningkan cipta, memohon ka Sanghyang Tunggal ambéh dibikeun petunjuk pikeun meunangkeun Élmu Sajati. Sakitu lila bersemadi pamustunganana manéhna meunang petunjuk yén nu boga élmu anu ditéangna éta aya di peuntas lautan, nyaéta di taneuh suci Mekkah, Jazirah Arab. Jeung élmu kesaktiannya Sanghyang Borosngora anjog di Mekkah dina sakotéap panon.

Di Mekkah éta Sanghyang Borosngora nanya ka saban jelema anu dipanggihanana sangkan bisa papanggih kalayan hiji jalma anu mewarisi Élmu Sajati anu dimaksud. Jalma-jalma anu henteu mengerti maksud sang pangeran némbongkeun ambéh manéhna nepungan saurang lalaki anu ancik dina hiji tenda di gurun keusik. Sanghyang Borosngora bergegas nuju tenda anu dimaksud sarta sabot manéhna muka tabir tenda éta ditempona saurang lalaki kolot anu keur nulis kalayan pena. Alatan terkejut jeung datangna sémahna, pena anu aya di leungeun lalaki kolot éta terjatuh mebes di taneuh berpasir.

Lalaki misterius éta menegur sang pangeran alatan geus datang tanpa ngedalkeun salam ku kituna mengejutkannya sarta ngabalukarkeun pena anu dicekelna murag tertancap di keusik, padahal saéstuna lalaki éta ngan berpura-pura terkejut alatan hayang méré palajaran ka nonoman pendatang anu kasampak jumawa alatan kesaktian anu dipibogana éta. Sanggeus nanya naon kaperluanana datang ka tendanya, lalaki éta ngan ménta Sanghyang Borosngora ambéh mengambilkan penanya anu tertancap di keusik. Sang pangeran geura-giru minuhan paménta lalaki éta, tapi lumangsung kejanggalan, pena anu mebes di taneuh éta kawas geus menyatu jeung bumi ku kituna sanajan sakabéh kakuatanana geus dikaluarkeun, namum pena éta teu bergeming barang sedikitpun.

Sanghyang Borosngora geura-giru nyadar yén jelema anu aya di hareupeunana lain jelema sembarangan. Minangka saurang kasatria manéhna ngaku kehebatan lalaki éta sarta memohon ampun luhur kelancangan dangongna tadi. Sang pangeran ogé memohon kesediaan lalaki misterius éta ngawurukanana élmu anu pohara matak hélokna ieu. Lalaki anu saterusna dipikanyaho nyaéta Sayidina Ali bin Abi Thalib R.A. ieu ngan ménta Sanghyang Borosngora ngedalkeun kalimah syahadat kawas anu dicontohkannya sarta éstuning ajaib, pena anu mebes di taneuh éta bisa dicabut kalayan gampang kuna.

Sanggeus kajadian éta Sanghyang Borosngora menetap sawatara lila di Mekkah pikeun menimba Élmu Sajati ka Baginda Ali R.A. anu tétéla nyaéta Dien Al Islam (Ageman Islam). Di ahir mangsa atikanana Sanghyang Borosngora dibéré wasiat ku Baginda Ali ambéh ngalaksanakeun syiar Islam di taneuh asalna. Sanghyang Borosngora anu ayeuna ngaranna Syeikh Haji Abdul Iman ieu saterusna dibéré cinderamata mangrupa Pedang, Cis (tumbak bermata dua atawa dwisula), sarta pakéan kebesaran. Saméméh balik Syeikh Haji Abdul Iman ogé menciduk cai zam-zam kalayan gayung berlubang pemberian bapana sarta tétéla cai zam-zam éta henteu nyakclakan anu hartosna manéhna geus junun ngawasa élmu sajati kalayan sampurna.

Ringkas carita Sanghyang Borosngora balik ka kaprabon sarta dipapag jeung bungah ku sang prabu reujeung sakumna barayana. Sanghyang Borosngora ogé nepikeun syiar Islam ka sakumna baraya karaton. Sang Prabu anu geus uzur nampik kalayan lemes ajakan puteranya éta sarta milih hirup minangka pendeta sakumaha kahadéna baheula sarta mikeun singgasana ka putera makuta Sanghyang Lembu Sampulur II.

Cai zam-zam anu dibawa Sanghyang Borosngora dijadikeun cikal bakal cai Dinya Léngkong anu saméméhna mangrupa hiji léngkob anu ngalingkung pasir ngaranna Keusik Jambu. Gayung berlubang pemberian bapana dialungkeun ka Gunung Sawal sarta saterusna jadi sajenis pepelakan paku anu bentukna kawas gayung. Sanghyang Borosngora nuluykeun syiar Islamna kalayan ngumbara ka arah kulon ngaliwatan wewengkon-wewengkon anu ayeuna ngaranna Tasikmalaya, Garut, Bandung, Cianjur sarta Sukabumi.